به نقل از «تسنیم»

«معجزه آبخیزداری»|قانون مدیریت جامع حوزه آبخیز؛ راهکاری موثر برای مقابله با بیابانزایی

تاریخ انتشار: ۱۱ مرداد ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۲۶۹۵۲۳۹

آبخیزداری و مدیریت جامع حوزه آبخیز نقش بسیار موثری در مقابله با بیابانزایی در ایران دارد که متاسفانه به این مساله مهم توجه چندانی نمی شود. - اخبار اقتصادی -

به گزارش خبرگزاری تسنیم «پرونده معجزه آبخیزداری»؛ بیابان در اصطلاح به اکوسیستم زوال یافته ای اطلاق می شود که پتانسیل تولید بیولوژیک خود را یا از دست داده یا در حال از دست دادن است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

  همچنین بیابانزایی به فرایند تخریب سرزمین، زوال زیست های طبیعی با کاهش توان تولید زیستی اراضی در مناطق خشک، نیمه خشک و خشک نیمه مرطوب ناشی از عوامل انسانی و محیطی اطلاق می شود. سازمان زمین شناسی آمریکا بیابان ها را به وسیله موقعیت جغرافیایی و الگوی هوای غالب به انواع بیابان های باران پناهی، ساحلی، مونسونی، قطبی، بادهای تجارتی و بیابان های عرض میانه تقسیم کرده است.

** ویژگی ها و شاخص های بیابانزایی

ویژگی های بیابان عبارت است از:

الف) بارش کم، دامنه نوسان دمای شدید، دمای بالا و تبخیر زیاد. تبخیر قریب بیش از دو برابر بارش است و باد عامل اصلی تخریب و فرسایش محسوب می شود. البته در مورد محدوده بارش نظرات مختلفی وجود دارد:

مناطق با بارش کمتر از 250 میلیمترمناطق با بارش کمتر از 200 میلیمترمناطق با بارش 50 تا 100 میلیمترمناطق با بارش کمتر از 50 میلیمتر

ب) پوشش گیاهی بسیار فقیر و پراکنده. بیابان ها اغلب بین 15 تا 30 درجه شمالی و جنوبی قرار گرفته اند و به دلیل نزول جریان های هوای خشک از بالای تروسفر به پایین، بخار آب در این مناطق کم شده و هوا بیش از حد خشک می گردد.

ج) خاک های این مناطق دارای مواد آلی کم و اغلب جوان کم تحول یافته هستند.

** بیش از 55 درصد مساحت ایران بیابانی است

در حال حاضر 17 استان کشور به عنوان مناطق بیابانی توسط دفتر بیابانزدایی ایران شناخته شده است که حدود 70 درصد جمعیت ایران در این نواحی زندگی می کنند. همچنین طبق مطالعات انجام شده با  ترکیب 5 عامل اقلیم، پوشش گیاهی، ژئومورفولوژی، خاک و زمین شناسی، حدود 86 تا 93 میلیون هکتار ایران مناطق بیابانی تشکیل می دهد که بیش از 50 درصد مساحت کشور بیابانی و نیمه بیابانی است.

**سوء مدیریت منابع آب؛ مهمترین عامل بیابانزایی

طبق گفته دانشمندان قریب به 80 درصد عوامل بیابانزایی عنصر انسانی و 20 درصد عوامل طبیعی نقش دارند. مهمترین عامل بلایا و مخاطرات طبیعی بخصوص بیابانزایی و خشکسالی در کشور به گفته کارشناسان و صاحبنظران، سوء مدیریت منابع آب است. از جمله عوامل دیگر بیابانزایی می توان به افزایش جمعیت، برداشت بی رویه از سفره های آب زیرزمینی، آلودگی آب های زیرزمینی از طریق پساب های صنعتی، شهری و کشاورزی، تغییر شدید و سریع کاربری اراضی، برداشت ناموزون از معادن، مدیریت نامناسب مراتع و مدیریت نادرست اراضی کشاورزی اشاره کرد.

یکی دیگر عوامل موثر در بیابانزایی چرای مفرط است. طبق آمار 920 هزار خانوار بهره بردار با جمعیتی حدود 5 میلیون نفر دستندرکار بهره برداری از مراتع هستند. از این رو پایش باید مشخص کند که مرتع دار واقعی کیست. طبعا با ابطال پروانده افرادی که مرتع دار نیستند بخش عمده ای از معضلات مراتع برطرف می شود.

** ضرورت اعمال مدیریت جامع حوزه آبخیز برای مقابله با بیابانزایی

با توجه به اینکه امروزه با رشد فراینده پدیده بیابانزایی در ایران و دنیا مواجه هستیم، یکی از راه های موثر برای مقابله با بیابانزایی، آبخیزداری و مدیریت جامع حوزه آبخیز است  تصویب این قانون در مجلس شورای اسلامی است که متاسفانه توجه چندانی به این مساله مهم صورت نمی گیرد. به اذعان بسیاری از کارشناسان ضرورت دارد که در محیط شکننده طبیعی ایران، بهره برداری از منابع آب و خاک کشور به طور اصولی و در قالب مدیریت یکپارچه حوزه های آبخیز صورت پذیرد و از بخشی نگری به مسائل آب و خاک و تصمیم گیری صرفا در محدوده سیاسی استان ها، خارج شده و مسائل حوزه ها به صورت یکپارچه از بالادست، میان دست و پایین دست با هم در نظر گرفته شود.

** پینشهاداتی برای مقابله با بیابانزدایی در ایران

در پایان پیشنهاداتی برای مقابله با پدیده بیابانزایی و بهبود وضعیت فعالیت های مرتبط با بیابان ارائه می شود این پیشنهادات عبارت است از:

توجه به آبخیزداری و آبخوانداری در طرح های بیابانزدایی و اختصاص بودجه و اعتبارات مناسب به آنتقویت زمینه های آگاهی و توسعه اطلاعات و نظام های مراقبتی برای مناطق در معرض بیابان زایی و خشکسالی از جمله ابعاد اقتصادی و اجتماعی این اکوسیستم هاتوسعه برنامه های همه جانبه بیابان زدایی و لحاظ کردن آنها در طرح ها و برنامه های توسعه ملی و طرح های ملی زیست محیطیمبارزه با تخریب زمین از طریق حفاظت خاک، جنگل کاری و احیای جنگل ها و مراتعتوسعه برنامه های همه جانبه جبرانی و بسیجی برای مقابله با خشکسالی از جمله ترتیب خودیاری برای مناطق در معرض خشکسالی و طراحی برنامه های مربوط به آوارگان زیست محیطیتشویق و ارتقا سطح همکاری و همیاری عمومی و آموزش زیست محیطی با تمرکز بر کنترل بیابانزایی و مدیریت آثار خشکسالی

از همین پرونده بیشتر بخوانید:

«معجزه آبخیزداری»|آبخیزداری محور توسعه روستایی/ درخواست های متعدد کشاورزان برای آبخیزداری و آبخوانداری«معجزه آبخیزداری»|110 میلیون هکتار اراضی در معرض بیابانی شدن/ آبخیزداری راهکار بیابانزدایی است«معجزه آبخیزداری»|همزیستی با سیلاب؛ الگوی بهینه مدیریت سیل«معجزه آبخیزداری»|گذر از بحران آب و خشکسالی در کالیفرنیای آمریکا با آبخیزداری و کنترل سیلاب«معجزه آبخیزداری»|تنش‌های آبی خوزستان نتیجه بی‌توجهی به آبخیزداری است«معجزه آبخیزداری»|ضرورت توجه به آبخیزداری و آبخوانداری در دولت سیزدهم«معجزه آبخیزداری»|مدیریت جامع حوزه آبخیز؛ مهمترین راهکار غلبه بر تنش آبی استان خوزستان«معجزه آبخیزداری»|توصیه های مهم رهبر معظم انقلاب نسبت به آب خوزستان/ آبخیزداری باید با جدیت و قوت دنبال شود«معجزه آبخیزداری»|گذر از بحران آب و خشکسالی در کالیفرنیای آمریکا با آبخیزداری و کنترل سیلاب«معجزه آبخیزداری»|گوش شنوایی برای تصویب قانون مدیریت جامع حوزه آبخیز وجود ندارد«معجزه آبخیزداری»|تأمین آب شرب از مه فقط با 500 هزار تومان/ افزایش تاب آوری آبخیزنشینان با استحصال آب از رطوبت هوا«معجزه آبخیزداری»|قنات؛ فناوری اصیل ایرانی برای مقابله با خشکسالی/ لزوم توجه به احیا و مرمت قنوات«معجزه آبخیزداری»|جمع آوری آب باران؛ راهی مطمئن و کم هزینه برای مقابله با خشکسالی و سیل«معجزه آبخیزداری»|وضعیت بحرانی فرسایش خاک در ایران/ راهکار پیشگیری از کاهش حاصلخیزی خاک چیست؟«معجزه آبخیزداری»|37 ایستگاه تحقیقاتی آموزشی و ترویجی پخش سیلاب کشور«معجزه آبخیزداری»|آبخیزداری؛ مطمئن ترین شیوه برای مدیریت پایدار سرزمین«معجزه آبخیزداری»|شخم عمود بر جهت شیب؛ توصیه آبخیزداری برای تولید بیشتر و کاهش سیل

انتهای پیام/

منبع: تسنیم

کلیدواژه: مدیریت جامع حوزه آبخیز مقابله با بیابانزایی معجزه آبخیزداری برای مقابله مناطق با بارش بیابان ها بارش کم

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.tasnimnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «تسنیم» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۲۶۹۵۲۳۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

مجلس شورای اسلامی، قانون مدیریت یکپارچه شهر را عملیاتی کند

مهدی چمران ۱۳ اردیبهشت ماه در جلسه فوق العاده یکصدوشصت و پنجم شورای اسلامی شهر بجنورد اظهار کرد: شورای های اسلامی نهادی هستند که ۱۸ سال دیرتر از موعد مقرر شروع به کار کردند و اکنون نیز این عقب ماندگی همچنان جبران نشده است. وی تصریح کرد: تعدادی از افرادی که به مجلس شورای اسلامی راه می‌یابند از شورای اسلامی شهرها به این مرحله می‌رسند و انتظار داریم که در مسیر خود چالش‌های شورای شهرها را فراموش نکنند. وی تاکید کرد در مجلسی که گذشت، قانون درآمد پایدار برای شهرداری‌ها مصوب شد که موضوع خوبی بود اما مشکلاتی دارد که باید برطرف شود. چمران اظهار کرد: قانون مدیریت یکپارچه شهری یکی از اساسی‌ترین مشکل شوراهای اسلامی شهرها در کل کشور است و امیدواریم با مشارکت و پشتیبانی مجلس، اجرایی شود. به گفته وی این قانون تا حدی به مراحل اجرایی نزدیک شده اما همچنان عملیاتی نیست و به پشتیبانی مجلس نیاز دارد. رئيس شوراي اسلامي كلانشهر تهران و رئيس مجمع مشورتي شوراي اسلامي كلانشهرها و مراكز استان ها گفت: ریاست مجلس شورای اسلامی از آنجایی که خودش شهردار تهران بوده در این خصوص تلاش‌های زیادی را انجام داده است و امیدواریم بتوانیم این موضوع را با کمک دوستان به نتیجه برسانیم. جمشید عین بیگی رئیس شورای اسلامی شهر بجنورد نیست در این جلسه، مهدی چمران را چهره ماندگار ملی معرفی کرد و به همراه سایر اعضای شورای شهر به نمایندگی از مردم مرکز استان با اهدای دسته گل از وی تقدیر کرد./ خراسان شمالی _خبرنگار جام جم _اسدالله ابراهیمی