Web Analytics Made Easy - Statcounter
به نقل از «قدس آنلاین»
2024-05-04@23:54:57 GMT

جنگل‌هایی که بیابان می‌شود

تاریخ انتشار: ۱۶ خرداد ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۵۱۶۶۹۷۲

جنگل‌هایی که بیابان می‌شود

کشور ایران با قرارگیری در اقلیم خشک و نیمه خشک، همواره در خطر بیابانی شدن قرار داشته و در دهه‌های اخیر تغییرات اقلیمی و فعالیت‌های انسانی بیابانی شدن ایران را تسریع کرده است.

بیابان‌زایی یا تخریب سرزمین در مناطق خشک، نیمه خشک و خشک نیمه مرطوب از جمله مشکلات پیش روی بشر در قرن حاضر محسوب می‌شود. کمبود بارندگی و پراکنش نامنظم زمانی و مکانی آن، بهره برداری بی‌رویه از آب‌های زیرزمینی، خشکسالی‌های پی در پی، بهره برداری غیر اصولی از معادن موجود در این مناطق و… منجر به فرسایش و تشدید بیابان‌زایی می‌شود.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

۳۰میلیون هکتار از عرصه‌های ملی کشور را بیابان تشکیل می‌دهد. درحالی‌که سالانه باید در پنج تا ۱۰میلیون هکتار از اراضی کشور عملیات آبخیزداری صورت بگیرد، اما به‌دلیل کمبود اعتبار میانگین این رقم درحال‌حاضر تنها یک‌ونیم میلیون هکتار است. حدود ۱۲ میلیون هکتار زمین بارور در سراسر جهان به علت تخریب از بین رفته و این آمار هر ساله در حال افزایش است. بیابان‌زایی به معنی توسعه شرایط بیابانی در مناطقی است که در ابتدا زمینی بارور بوده‌اند، اما به واسطه فعالیت‌های مخرب انسانی صورت گرفته در این مناطق، در حال حاضر به زمین‌هایی بایر تبدیل شده‌اند. فعالیت‌هایی مانند جنگل‌زدایی، چرای بیش از حد و حفاظت ضعیف از خاک از جمله علل جدی بیابان‌زایی قلمداد می‌شود. این سوال مطرح است که با چه پدیده‌ای روبه رو هستیم و راهکار مقابله آن چیست؟

پرویز گرشاسبی، معاون آبخیزداری سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری با اشاره به اعتبار مورد نیاز برای کنترل موضوع ریزگرد و تسریع روند بیابان‌زدایی در کشور گفت: در ۵۰ سال گذشته ۸.۷ میلیون هکتار از نواحی بحرانی گردوغبار مهار شده‌اند. همچنین برای غلبه سرعت بیابان‌زدایی به بیابان‌زایی باید سالانه یک میلیون هکتار از نواحی بحرانی مدیریت شوند که این عدد در ایران به ۳۵۰هزار هکتار می‌رسد.
وی با اشاره به پیشینه بیابان‌زدایی در ایران خاطرنشان کرد: ایران کشوری پیشرو در امر بیابان‌زدایی در خاورمیانه و آسیاست. این امر در ایران ۶دهه قدمت دارد. طبق آمار، ارقام و سوابق از گذشته ۳۳.۷ میلیون هکتار از مساحت کشور را بیابان‌هایی تشکیل داده‌اند که منشا زمین‌شناسی و اقلیمی دارند.   از این مقدار ۱۳ میلیون هکتار به عنوان مناطق بحرانی شناخته می‌شدند که  ۸.۷ میلیون آن در نیم قرن گذشته مهار و تثبیت شده است. اکثر این کانون‌ها مستقیما شهرها، روستاها و مناطق مهم ما را درگیر می‌کردند. 

افزایش بیابان‌های کشور در یک دهه
گرشاسبی ضمن اولویت‌بندی اقدامات برای مهار موضوع ریزگرد، گفت: ابتدا باید جلوی روند بیابان‌زایی گرفته شود. در دهه اخیر ۲.۵ میلیون هکتار به بیابان‌ها در کشور افزوده شده که این مساحت در گذشته عموما بیابان نبودند. یکی از مصادیق این پدیده ۱۶۴هزار هکتار از اراضی حاشیه دریاچه ارومیه است. همچنین ۳۵۰هزار هکتار در خوزستان، ۳۰۰هزار هکتار در جازموریان و در سال‌های اخیر اراضی جنوب شرق قزوین هم به این فهرست اضافه شده‌اند. 
وی افزود: با مدیریت منابع ‌آب و کشاورزی باید جلوی ایجاد منابع جدید ریزگرد گرفته شود. همچنین کمبود منابع اعتباری نیز همواره به عنوان یک چالش شناخته می‌شود. در جریان گردوغبار سال ۹۴ در استان خوزستان ۳۵۰هزار هکتار کانون گردوغبار شناسایی که تنها ۳۸درصد آن مدیریت شد و برای بهبود وضعیت ۶۸درصد باقی مانده، سه هزار میلیارد تومان اعتبار نیاز است.
گرشاسبی گفت: اگر بخواهیم جلوی روند بیابان‌زایی را بگیریم باید سالانه یک میلیون هکتار بیابان‌زدایی داشته باشیم. این در حالی است که ما توانستیم به یک‌سوم این عدد که ۳۵۰هزار هکتار است برسیم. اقدامات لازم برای مدیریت این پدیده مشخص است و با استفاده از اعتبارات دولتی و مشارکت بخش خصوصی می‌توان انجام آن‌ها را تسریع کرد. سال گذشته ۸۶هزار هکتار از کانون‌های بحرانی با سرمایه‌گذاری بخش خصوصی مدیریت شدند. در واقع ما تا حدی از اعتبارات دولتی ناامید شدیم، اما اگر منابع کافی به ما اختصاص داده شود، مناطقی مانند مثل دریاچه ارومیه که شامل  ۱۶۴هزار هکتار می‌شود مهار خواهند شد.

رعایت نکردن موازین علمی در بخش کشاورزی
عبدالرضا رحمانی، کارشناس ارشد بیابان‌زدایی و پژوهشگر حوزه محیط زیست با اشاره به این موضوع که بیابان‌زدایی مساله‌ای جهانی بوده و به مناطق خاصی اختصاص ندارد،‌ گفت: این پدیده به‌عنوان یکی از بارزترین وجوه تخریب منابع طبیعی در جهان مطرح شده و در چند دهه گذشته کوشش‌های جهانی فراوانی برای مقابله و تعدیل این پدیده انجام شده است. شناخت فرآیندهای بیابان‌زایی و عوامل بوجود آورنده و تشدیدکننده آن همچنین آگاهی از شدت و ضعف این فرآیندها و عوامل، امری مهم و ضروری است که باید مورد بررسی و ارزیابی قرار گیرد. بیابان‌زایی فرآیندی است که باعث تغییرات اساسی در یک اکوسیستم می‌شود و شرایط را از حالت به نسبت غیربیابانی به حالت بیابانی تبدیل می‌کند که باید گفت این پدیده در اثر افزایش فشار انسان بر اکوسیستم‌های حساس ایجاد شده که باعث کاهش بازدهی تولید و 
عدم برگشت‌پذیری آن می‌شود.

آموزش‌های عمومی در امر بیابان‌زدایی
رحمانی در پایان با تاکید بر اینکه تمرکززدایی از تصمیم‌گیری‌های دولتی باید به سمت مشارکت‌های مردمی برود، گفت: تمرکرزدایی از تصمیم گیری‌های دولتی امروزه به عنوان ابزاری برای برقراری توزیع عادلانه منابع و دستیابی سریع به رشد و توسعه اقتصادی روزبه‌روز بیشتر مورد توجه قرار می‌گیرد. هدف از اجرای این برنامه گسترش مشارکت مردم در برنامه ریزی‌ها،‌ لحاظ کردن شرایط خاص محلی در تصمیم گیری‌ها و شناخت نیازهای ویژه مخاطبان برنامه اقدام ملی است. توسعه فضای سبز، اشتغال پایدار و تامین غذای مردم از دیگر اقداماتی است که برای مقابله با بیابان‌زایی انجام شده وعلاوه بر آن مردم در تمام اقدامات سهیم بوده و حتی جنگل‌های دست کاشت منطقه نیز توسط مردم ایجاد شده و مراقبت می‌شوند. اکنون ۱۰ طرح بیابان‌زدایی با مشارکت بین‌المللی در ایران انجام می‌شود که این طرح‌ها با مشارکت سازمان عمران ملل، سازمان فائو و ... در زمینه‌های مختلف در حال اجراست. با توجه به این‌که اکوسیستم‌های بیابان و کویر یکی از اکوسیستم‌های زنده دنیا هستند که در آن از تنوع گونه‌های گیاه گرفته تا انواع و اقسام تنوع زیستی همه در کنار هم زندگی می‌کنند و انسان‌های بسیار زیاد ساکن این مناطق در مناطق بیابانی و حتی کویر از این نعمت خدادادی درآمدزایی دارند.

آبخیزداری؛ راه‌حل مؤثر مقابله با بیابان‌زایی
به ‌اذعان کارشناسان، آبخیزداری از عوامل عمدۀ مقابله با بیابان‌زایی و وقوع سیل است. در این باره دکتر محسن محسنی ساروی، استاد بازنشستۀ دانشگاه تهران معتقد است: «عملیات آبخیزداری با جنگلکاری و نهال کاری نقش بسیار مؤثری در کنترل سیلاب و مقابله با بیابان‌زایی دارد. برای از بین بردن اثرات منفی بیابان‌زایی می‌توان آن مناطق بیابانی را که استعداد پوشش گیاهی داشته باشند، با فنون و تکنیک‌های آبخیزداری، جنگلکاری کرد، یا این‌که آن مناطق کویری و بیابانی که امکان جنگلکاری و استقرار پوشش گیاهی وجود ندارد، دور تا دور بیابان یا مناطق کویری را پوشش گیاهی مستقر کرد تا از پیشروی بیابان جلوگیری به‌عمل آید و از اثرات منفی بیابان‌زایی کاسته شود.»

در ۵۰ سال گذشته ۸.۷ میلیون هکتار از نواحی بحرانی گرد و غبار مهار شده‌اند. همچنین برای غلبه سرعت بیابان‌زدایی به بیابان‌زایی باید سالانه یک میلیون هکتار از نواحی بحرانی مدیریت شوند که این عدد در ایران به ۳۵۰ هزار هکتار می‌رسد .

منبع: صبح نو

منبع: قدس آنلاین

کلیدواژه: ایران بیابان زدایی مقابله با بیابان زایی ۳۵۰هزار هکتار بیابان زدایی ۷ میلیون شده اند

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.qudsonline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «قدس آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۵۱۶۶۹۷۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

افتتاح ۲,۹۵۰ پروژه محرومیت‌زدایی در خراسان‌ رضوی

رئیس سازمان بسیج سازندگی کشور از افتتاح ۲,۹۵۰ پروژه محرومیت‌زدایی بسیج سازندگی در خراسان‌ رضوی خبر داد. - اخبار استانها -

به گزارش  خبرگزاری تسنیم از مشهد، سردار سرتیپ‌دوم پاسدار محمد زهرایی در نشست خبری هفته جهاد خدمت‌رسانی که امروز در مشهد برگزار شد، اظهارداشت: سال گذشته 2 هزارو 950 طرح محرومیت زدایی و عمرانی تصویب شد و امروز در آستانه هفته بسیج سازندگی به بهره‌برداری می‌رسد.

وی در خصوص عملکرد مثبت جهادگران خراسان رضوی عنوان کرد: در خراسان رضوی 9 تیم جهادی وجود دارد که این سرآمد کشور بوده و از قدمت بالایی برخوردار است.

رئیس سازمان بسیج سازندگی کشور  افزود: یک هزار و 102 پروژه مسکن ،132 پروژه آسفالت و اصلاح معابر، 85 پروژه آبرسانی،38 پروژه ای کشاورزی و هزارو 531 پروژه مرمت مجموعه های فرهنگی و ورزشی ... به بهره‌برداری خواهد رسید.

سردار زهرایی مطرح کرد: در راستای آب رسانی به مناطق محروم و کم برخوردار عصر امروز با حضور در شهرستان بردسکن پروژه آبرسانی و آسفالت روستای«شهر اباد» و 15 روستای اطراف آن به بهره‌برداری خواهد رسید.

رئیس سازمان بسیج سازندگی کشور  تصریح کرد: مجموعه های کمیته امداد ، جهادکشاورزی، استانداری، آب و فاضلاب، بنیاد مسکن مارا در این امر یاری کرده اند که جای قدردانی دارد، همچنین برای سال 1403 از محل تبصره 2 تسهیلات اشتغال زایی مجلس مبلغ 3‌.2 همت برای پروژه های محرومیت زدایی و اقتصاد مقاومتی در نظر گرفته شده است.

 قرار است به مناسبت هفته جهاد خدمت‌رسانی، 12 عملکرد برجسته بسیج سازندگی خراسان‌رضوی به‌زودی در سطح شهر مشهد و دیگر شهرستان‌های استان اکران شود.

انتهای پیام/28

دیگر خبرها

  • عملیات جستجو و نجات ۱۵ گردشگر مفقود شده در جنگل های نوشهر
  • تلاش دشمنان برای دین زدایی در جهان اسلام
  • افتتاح ۲,۹۵۰ پروژه محرومیت‌زدایی در خراسان‌ رضوی
  • چربی شکم با چه نوشیدنی آب می‌شود؟
  • این دو نوشیدنی چربی‌های شکمتان را ذوب می‌کنند
  • پرداخت ۲۳۰۰ میلیارد تومان وام اشتغال‌زایی در بوشهر
  • وام اشتغال‌زایی، به نام فقرا به کام اغنیا
  • مین‌زدایی ۳.۵ میلیون هکتار از مناطق مرزی غرب و جنوب غرب توسط ارتش
  • تصاویری از حرکت خوک ماده و توله ها در جنگل ساری
  • پلاناریا ؛ این موجود توانایی باز زایی عجیبی دارد! (+فیلم و عکس)